اجزاء رادياتور :

• هسته (شبكه)
• جمع كنندههاي ورودي و خروجي ( مخازن بالا و پايين )
• مخزن ذخيره يا منبع انبساط

آب گرم بين جداره سيلندرموتور از طريق ترموستات وارد مخزن بالايي رادياتور شده و از داخل هسته (شبكه) جايي كه آب حرارتش را از دست مي دهد زيرا درون شبكه رادياتور پره ها و لوله هايي كه سطح تماس آب را زياد كرده تعبيه شده تا سطح تماس با هوا زيادتر گردد به پايين (مخزن پايين)جريان مي يابد ، آب خنك شده از انتهاي مخزن پاييني عبور نموده و سپس از طريق واتر پمپ به موتور برمي گردد و درون سيلندر گردش مي كند . در اكثر رادياتورها فضايي بتوشدن و انبساط آب رادياتور در مجاورت رادياتور (نظير خودرو پژو ۲۰۶ ، پرايد و ….)و يا متصل به مخزن بالايي (نظير خودرو سمند و ….)تعبيه شده و لوله انبساط به اين مخزن متصل است . در موقع گرم شدن آب رادياتور ، آب منبسط شده و از طريق لوله انبساط وارد مخزن انبساط مي گردد سپس دوباره زماني كه آب خنك شد به رادياتور باز مي گردد . با وجود منبع انبساط رادياتور ديگر آب كم نمي كند (تا زماني كه رادياتور نشتي پيدا نكرده است). بدون اين منبع انبساط مقداري از آب رادياتور بخار شده و هر از چندي آب رادياتور بايد بازرسي شود .

در توضيح عملكرد رادياتور به عبارت ديگر مي توان گفت كه آب گرم موتور وارد مخزن بالايي رادياتور شده و سپس وارد لوله هاي موجود در شبكه شده ، شبكه رادياتور سطح زيادي را تا آنجا كه ممكن است در برابر هواي خنك ايجاد مي كند آب از داخل تعداد زيادي لوله ظريف درون شبكه عبور مي نمايد و حرارت آب به جداره لوله ها وارد وسپس لوله ها حرارت خود را به پرههاي متصل به خود در شبكه منتقل مي كنند . پرههاي موجود در رادياتور نقش افزايش سطح و انتقال حرارت را ايفاء مي نمايند . جريان هوا (باد) در فضاي شبكه سبب خنك شدن پرهها و سپس لوله هاي شبكه رادياتور شده و نهايتاً آب درون لوله ها ي شبكه هنگامي كه به مخزن پايين برسد حرارت خود را از دست داده و آب خنك از مخزن پايين توسط واتر پمپ به موتور وارد مي شود . معمولاً در موتور خودرو هاي جديد واتر پمپ در جلو بلوك سيلندر نصب گرديده و با يك تسمه پروانه مي چرخد اين پمپ آب خنك شده  از مخزن پايين رادياتور را گرفته و به جدار سيلندر موتور وارد مي كند آب وارد شده حرارت موتور را مي گيرد آنگاه از جدار سيلندر و از طريق ترموستات به قسمت بالايي (مخزن بالا) رادياتور وارد مي شود همچنين مقداري از اين آب گرم به رادياتور بخاري داخل اتاق خودرو مي رود و بدون عبور از ترموستات وارد رادياتور ميگردد.

واتر پمپ:

واتر پمپ يك پمپ گريز از مركز بوده واز يك ديسك چرخنده كه پرههايي روي آن  تعبيه شده تشكيل يافته كه به ايمپلر معروف است چرخش آن از طريق يك پولي و يك شفت واسط بين آنها صورت مي گيرد .جريان آب وارد قسمت مركزي ايمپلر مي شود كه تحت تاثير نيروي گريز از مركز بالا رفته و از طريق مجراي خروجي پمپ وارد جدار سيلندر

مي گردد . دور تا دور پمپ آب بندي شده تا آب هرز نرود . زماني كه ترموستات عبور جريان آب يا مايع خنك كننده  را به قسمت بالاي رادياتور (مخزن بالا)محدود مي كند و يا كلاً بسته است ايمپلر فقط آب را در اطراف جدار موتور و از طريق يك مجراي فرعي به جريان مي اندازد .

سيال درون رادياتور:

معمولاً بر اساس استاندارهاي كشور انگلستان براي جلوگيري از رسوب و يخ زدگي ريختن ضد يخ استاندارد به ميزان ۲۵% حجم آب رادياتور كافي است اما بعضي از كارخانجات اضافه كردن – ۳۳% حجم آب ، ضد يخ را توصيه           مي كنند . اين موضوع را مي توان بخاطر اختلاف درجه حرارت زمين توجيه كرد .علاوه بر اينكه بعضي ازمايعات ضد يخ از يخ زدگي سيستم خنك كنندگي و موتور جلوگيري مي كند ضد رسوب و ضد جوش هم هستند و پيشنهاد مي شود در تمام طول سال در رادياتور خودرو باقي بماند . در هواي سرد يخ زدن آب رادياتور خودرو در حال سكون باعث تركيدن رادياتور مي شود زيرا زماني كه آب يخ مي زند حجم آن زياد مي شود .امكان اينكه آب داخل رادياتور خودرو درحين حركت يخ بزند و باعث تركيدن آن بشود وجود دارد گرچه آب داخل موتور ممكن است گرم باشد اين بدان دليل است كه ترموستات تا درجه حرارت معيني باز نمي شود تا آب گرم بداخل رادياتور جريان يابد و اگر خودرو درهواي سرد حركت كند ممكن است قبل از باز شدن ترموستات آب داخل رادياتور يخ بزند .ولذا اضافه كردن ضد يخ بر اساس آنچه كه گفته شد توصيه مي گردد زيرا تركيب شيميايي ضد يخ كه اتيلن گليكول با آب است نقطه انجماد آب را كاهش ميدهد و همچنين ضد يخ حاوي بنيان سديمي است كه از زنگ زدگي سيستم خنك كنندگي موتور جلوگيري مي نمايد . مقاومت حرارتي ناشي از زنگ زدگي و رسوب در انتقال حرارت داخل لوله اثر گذار است ( تبادل حرارت داخل لوله كاهش مي يابد ) ايجاد رسوب به عوامل متعددي بستگي دارد كه مي توان آنها را از ديدگاههاي مختلفي طبقه بندي كرد مهمترين اين عوامل بشرح ذيل مي باشد:

• كثيفي رسوب : رسوب گذاري مواد حل شده بر روي سطح تبادل حرارتي .
• كثيفي ذرات : رسوب گذاري مواد جامد ريز معلق در سيال بر روي سطح تبادل حرارتي .
• كثيفي واكنش شيميايي: رسوب گذاري بر روي سطح تبادل حرارتي بر اثر واكنشهاي شيميايي كه در آن سطح تبادل نقش ندارد.
• كثيفي خوردگي : سطح مورد نظر تبادل حرارتي در يك واكنش شيميايي كثيف مي شود .
• كثيفي بيولوژيكي : به سطح تبادل حرارتي ماكروارگانيزمها و يا ميكروارگانيزمها مي چسبند و لجن ميكروبي ايجاد مي كنند .
• كثيفي يخ زدگي : انجماد مايع يا مايعات محلول در مايع اصلي كه داراي نقطه انجماد بالاتري هستند و نشست آن بر روي سطح تبادل حرارتي.

تشكيل رسوب و كثيفي در طول زمان رخ مي دهد و لذا مي توان با تمهيداتي آن را به تاخير انداخت چه در غير اين صورت در صد بالايي از توان تبادل حرارتي را كاهش مي دهد .

درپوش (درب) رادياتور :

درپوش رادياتور از دو سوپاپ و يك واشر آب بندي تشكيل شده است . اين درپوش سوپاپ فشار بوده و نقطه جوش را بالا مي برد و آب رادياتور جوش نمي آورد تا آنكه سوپاپ از جايش بلند شود . سوپاپ دومي هم اجازه مي هد در هر زمان لازم هوا و آب وارد منبع انبساط يا محيط بيرون شود .